Als reactie op het lerarentekort overwegen scholen een vierdaagse schoolweek in te voeren. Dat tekort is al een interessant gegeven, maar waar gaan ze de vijfde dag aan besteden? Een van de ideeën is die dag te besteden aan ’Bildung’, aan het ontwikkelen van sociale vaardigheden, persoonlijkheid en karakter.
Goed plan! Nuttig! Maar ik schiet er ook van in de lach. Wat zijn we toch een malloten door eerst het kind met het waswater weg te sodemieteren en dan met een heel duur hengeltje te proberen dat kind er weer uit te vissen!
Wanneer zijn de lessen handvaardigheid, tekenen, sport en muziek eruit gegooid, ’weg’ bezuinigd? Wanneer heeft wie besloten dat die vakken wel gemist kon worden?
We halen ze eruit, missen ze toch en doen dan enorm veel moeite om ze weer binnen te halen. Het wiel wordt telkens weer uitgevonden, krijgt een zetje, draait, het verveeld of stoort, hup, nieuw wiel.
Maar dat wiel draait langzaam, veel te langzaam. Als één op de zeven jongvolwassenen een burnt-out heeft en er kinderen van 5 zijn, die overspannen zijn, dan is er iets behoorlijk uit evenwicht geraakt. Als rotjes afsteken ouderwets is en bommetjes onder auto’s het ware werk met oudjaar, dan missen we daadwerkelijk iets. Als jongeren een man van 73 in elkaar trappen, omdat hij vraagt of ze het vuurwerk elders willen afsteken, is dat niet alleen misdadig, maar ook een teken van onmacht en een gebrek aan bewustzijn. Van die jongens, ja, maar ook van ons!
Bewust worden doe je door naar jezelf te kijken en te zien wie en wat je bent in het omgaan met anderen. Bewust worden is een naar binnen keren en zeker zijn van je eigen mooie waardevolle betekenis in dit leven. Weten dat alles wat er gebeurt zin heeft en wat je ziet mogelijk verschilt van hoe het aanvoelt, maar er wel degelijk de juiste vorm voor is.
Generaties hebben het bewust worden nauwelijks benoemd, al waren er altijd teksten die gingen over het goddelijke in onszelf herkennen en eenheid en waarheid boven het uitoefenen van macht stellen.
Om op de vijfde schooldag een programma aan te mogen bieden moet je beschikken over een lesbevoegdheid of een didactische aantekening. Hoezo?
Zou het geen goed idee zijn om mensen met kennis, die normaal weinig wordt aangeboden op scholen, aan het woord te laten? Ik denk bijvoorbeeld aan een astroloog, een mesoloog of een osteopaat, een biologisch dynamische tuinder, een nulpunt energie onderzoeker, een bouwer die uitsluitend hout gebruikt, een ontwerper die met natuurlijke geverfde stoffen werkt, iemand die spreekt over fake news en de gevolgen daarvan, de werkelijkheid van bankzaken,… okee, genoeg. Het idee is duidelijk. Aarden, praten over hoe om te gaan met verdriet, lichaamsbewustzijn, Eckhardt Tolle, Julia Cameron, voedingsleer, ambachtelijk werk, allemaal ook zinnig. En vraag professoren, advocaten, gemeenteraadslieden, milieu-activisten, soldaten en dichters ook een bijdrage te leveren. Gewoon, als bijdrage aan de toekomst!
Een beetje kleur terug laten komen mag ook wel. Eigenheid, speelsheid, creativiteit, intuïtie, dat soort dingen. Dat geeft zin in het leven, dat ontspant en maakt dat een mens zichzelf weer ziet als deelnemer aan een gemeenschap, aan een groter geheel.
Er gebeurt al veel opbouwends, zeker, maar het zou goed zijn als ‘Bildung’ onlosmakelijk aan onderwijs verbonden zou zijn. Het is natuurlijk aan iedereen zélf om te kiezen voor bewustwording en helder te krijgen welke kant men daarna op wenst te gaan. Maar om met z’n allen dóór te kunnen is sociaal én spiritueel bewust zijn essentieel.
Mooi dat de energiën van dit jaar 2020 wel eens onbekende en uitdagende ideeën in je hoofd kunnen doen opkomen. Moge het kleurige en oorspronkelijke ideeën, plannen en verhalen zijn!
En ik.
Het goud in je hart vinden, wolken roze energie ervaren, een parelmoeren gevoel in je vingertoppen krijgen, en je de kristallen piramide in je twaalfde chakra gewaarworden, … het zal allemaal wel. Ik neem het ook serieus, hoor, maar als de brug tussen deze realiteit en de hogere sferen een iel hangbruggetje wordt, dan zeg ik ‘laten we eerst maar ’s een stevige brug bouwen’. Dan kun je makkelijker heen en weer tussen hemel en aarde, zonder angst dat de uiterst dunne touwtjes van de hangbrug het begeven.
Kijk, ik ervaar ook wel degelijk dat de boel aan het verschuiven is! En ik merk ook best dat we, bedoeld of onbedoeld, gevoeliger worden, en dus ook voelen dat er wat wringt.
Dit jaar heeft een bijzonder getal, 2020. Dit jaar mag er nieuw en duurzaam evenwicht ontstaan in de wereld, tussen mensen, en in mensen zelf. Samenwerken is nu noodzaak om interessante openingen te vinden in wetenschap, kunst en politiek. En zonder precies te weten wat het hart wil, bereid zijn het gekissebis tussen hoofd en hart weg te wuiven. Dan kan het hart spreken.
© Mirjam Janse 2020
Deze tekst mag gedeeld worden, in zijn geheel, en met vermelding van de auteur en de website.